Technologia jądrowa zapewni Polsce stabilne dostawy zeroemisyjnej i taniej energii. Pojedynczy SMR zajmuje tyle miejsca, co boisko piłkarskie, ale jest w stanie dostarczyć elektryczność i ciepło potrzebne miastu, w którym mieszka 150 tysięcy osób. Jednocześnie, produkcja tej energii nie powoduje emisji dwutlenku węgla. Oznacza to, że pojedynczy reaktor SMR w ciągu 60 lat pracy pozwala uniknąć 175 mln ton emisji CO₂, które zostałyby wyemitowane do atmosfery przez konwencjonalną elektrownię.

Znamy już pierwsze potencjalne lokalizacje

Małe reaktory modułowe budowane przez spółkę ORLEN Synthos Green Energy będą oparte na najbardziej zaawansowanej obecnie technologii BWRX-300, stworzonej przez amerykańską firmę GE Hitachi. Polska spółka współpracuje nad projektem tego reaktora również z innymi międzynarodowymi partnerami: Tennessee Valley Authority – amerykańskim koncernem energetycznym oraz Ontario Power Generation – największym wytwórcą bezemisyjnej energii w Kanadzie, który do 2028 roku wybuduje w Darlington pierwszy tego typu reaktor. Firmy podpisały w marcu br. umowę, zgodnie z którą przeznaczą ponad 400 mln USD na rozwój technologii BWRX-300.

Jeśli chodzi o Polskę, to 17 kwietnia br. podano potencjalne lokalizacje pierwszych 7 SMR-ów: Ostrołęka, Włocławek, Stawy Monowskie, Dąbrowa Górnicza, Nowa Huta, Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna (Tarnobrzeg/Stalowa Wola) oraz okolice Warszawy. To lokalizacje, w których znajdują się m.in. zakłady produkcyjne o wysokim poziomie energochłonności, a także te, które są optymalne dla potrzeb ciepłownictwa. Będą tam teraz prowadzone dalsze badania geologiczne. Po potwierdzeniu potencjału, priorytetem będzie zaproszenie do dialogu lokalnych społeczności w każdej lokalizacji. Dopiero po osiągnięciu porozumienia podjęte zostaną decyzje o realizacji bezpiecznej i przyjaznej środowisku inwestycji. Co więcej, do końca tego roku koncern zamierza ogłosić kolejne 13 lokalizacji.

Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu

Ogromną zaletą nowej technologii jest również bezpieczeństwo. SMR-y wyposażone są w tzw. pasywne systemy bezpieczeństwa, który zapewniają chłodzenie reaktora nawet w przypadku braku zasilania zewnętrznego. Wykorzystują one powszechne i niezawodne prawa fizyki, np. grawitację lub różnicę ciśnień. Sam reaktor znajduje się głęboko, bo 35 metrów pod ziemią. Przy budowanie elektrowni atomowej niezbędna jest akceptacja społeczna. Dobrym prognostykiem jest ostatnie badania IBRiS-u, z którego wynika, że blisko 60% Polaków uważa SMR-y za bezpieczne. Aż 65% Polaków zgadza się na ich budowę, żeby uniezależnić Polskę od rosyjskich surowców.

Projekty dzisiejszych SMR-ów, a w szczególności BWRX-300, minimalizują negatywny wpływ na środowisko. Żadnych odpadów nie wypuszcza się w powietrze czy do wody. Wszystkie uboczne produkty składowane są bezpiecznie na terenie należącym do bloku jądrowego, czyli w granicach ogrodzenia terenu instalacji. Po zakończeniu eksploatacji planuję się przywrócenie terenu to tzw. „zielonego pola” (green field) w ciągu 10-20 lat. Wszystkie radioaktywne materiały zostaną przetransportowane do specjalnie wybudowanego przechowalnika.

Korzyści dla lokalnych społeczności

Polski atom to nowe miejsca pracy – powstanie elektrowni to szansa nie tylko dla inżynierów i techników. To zupełnie nowe możliwości dla mieszkańców terenów, w sąsiedztwie których staną małe reaktory. Praca czekać będzie na budowlańców, firmy transportowe, ochroniarskie, gastronomiczne i inne. Odpowiedzialni inwestorzy w pierwszej kolejności będą zatrudniać mieszkańców danej gminy – to szansa na co najmniej kilkadziesiąt nowych miejsc pracy w przypadku każdego kolejnego reaktora. Pracownicy przyjezdni pracujący na budowie sprawią, że właściciele okolicznych sklepów spożywczych, zakładów gastronomicznych oraz różnego rodzaju usług, będą mogli liczyć na większy obrót i dochody.

Budowa SMR-a w danej miejscowości przełoży się na dodatkowe wpływy do budżetu gminy (podatki, opłaty za dzierżawę, etc.). To z kolej oznacza większe możliwości sfinansowania inwestycji ważnych dla mieszkańców – modernizacja istniejących i budowa zupełnie nowych placówek ochrony zdrowia, przedszkoli, szkół, dróg, domów kultury i innych.