| Pytania | Poprawna odpowiedź | Twój wynik | |
|---|---|---|---|
| 1 | „Poszła Karolinka do…” – dokąd w śląskiej piosence ludowej poszła Karolinka, a za nią Karliczek? |
b. do Gogolina
|
|
| 2 | Górnicze godło zwane kuplą, składa się z dwóch skrzyżowanych narzędzi: |
b. pyrlika i żelozka
|
|
| 3 | Święta Barbara, patronka górników i opiekunka w czasie nagłej śmierci, jest przedstawiana z charakterystycznymi atrybutami: |
b. kielichem z hostią, mieczem i trzyokienną wieżą
|
|
| 4 | Hodowla kanarków była popularnym śląskim hobby, ale miała również cel praktyczny, bo: |
a. ptaki w kopalniach ostrzegały przed wybuchem metanu
|
|
| 5 | Tradycyjny obiad niedzielny na Śląsku to kluski, rolada i modro kapusta. Modro kapusta to kapusta czerwona. A rolada? |
c. wołowe zrazy zawijane
|
|
| 6 | Kolor pióropusza przytwierdzonego do galowego czako oznacza rangę i funkcję górnika. Jakiego koloru pióropusze noszą członkowie górniczej orkiestry? |
c. czerwonego
|
|
| 7 | „Śląskie wice”, czyli dowcipy opowiadane po śląsku, mają często dwóch bohaterów: Ecika i…? |
b. Masztalskiego
|
|
| 8 | Jeżeli Ślązaczka powie „mój chop robi na grubie” to znaczy, że jej mąż: |
b. jest górnikiem
|
|
| 9 | Elementem uroczystości barbórkowych jest ceremonia przyjęcia adeptów do zawodu górniczego. Polega ona m. in. na rytualnym skoku nowicjusza przez: |
b. skórę
|
|
| 10 | Jeszcze na początku XX w. do 12-godzinnej dniówki górniczej wliczano m.in. czas na pobranie narzędzi, paliwa do lampy i czas wspólnej modlitwy. Dniówka w kopalni to inaczej: |
c. szychta
|
|
| 11 | Zagłębie Lubińsko-Głogowskie należy do największych na świecie ośrodków wydobycia: |
d. rud miedzi
|
|
| 12 | Kto stanął w 1921 r. na czele antyniemieckiego III powstania śląskiego, dzięki któremu około 1/3 terytorium Górnego Śląska zostało przyłączone do Polski? |
a. Wojciech Korfanty
|
|
| 13 | Prawdziwy Ślązak nie mówi, tylko godo i nie rzuca, tylko: |
a. ciepie
|
|
| 14 | Co było bezpośrednią przyczyną wybuchu I powstania śląskiego, zorganizowanego w 1919 r. przez Polską Organizację Wojskową w celu przyłączenia Górnego Śląska do Polski? |
a. masakra przed kopalnią Mysłowice
|
|
| 15 | Która z tych trzech kopalni soli nie prowadzi już wydobycia? |
a. Bochnia
|
|
| 16 | Reżyserem filmowego tryptyku śląskiego, w skład którego wchodzą „Sól ziemi czarnej”, „Perła w koronie”, „Paciorki jednego różańca”, jest: |
b. Kazimierz Kutz
|
|
| 17 | Srebro to cenny surowiec do wyrobu biżuterii, wykorzystywany też w wielu gałęziach przemysłu. Które miejsce na świecie wśród producentów srebra zajmuje polski KGHM? |
b. trzecie
|
|
| 18 | Wyróżnieni górnicy mają przywilej przypinania do munduru galowego paradnej broni białej. Jest nią: |
c. szpada
|
|
| 19 | Konin, Turoszów, Bełchatów, Sieniawa – te nazwy kojarzą się z wydobyciem: |
a. węgla brunatnego
|
|
| 20 | Górnicy mają zamiłowanie do muzykowania. Niezwykłą popularnością zawsze cieszyła się gra na instrumencie zwanym na Śląsku „cyja”, czyli na: |
b. akordeonie
|
|
| 21 | Królem cynku i węgla nazywano XIX-wiecznego górnośląskiego przemysłowca posądzanego o konszachty z diabłem i uprawianie czarnej magii. Był to: |
a. Karol Godula
|
|
| 22 | Jeśli górnik zabierał ze sobą do kopalni na drugie śniadanie kanapkę zrobioną z chleba ze smalcem lub kiełbasą, była to: |
b. klapsznita z bajlagą
|
|
| 23 | W 1921 r. po podziale Górnego Śląska między Polskę a Niemcy, jedną z kopalń przedzielono granicą państwową – nad i pod ziemią. Jaka to kopalnia? |
c. Makoszowy
|
|
| 24 | Który ze śląskich biskupów wspierał żądania niedzieli wolnej od pracy wyrażane przez górników strajkujących w 1980 r. i propagował hasło: „Niedziela jest Boża i nasza”? |
a. Herbert Bednorz
|
|
| 25 | W śląskim folklorze duch kopalni, który mógł pomóc lub zaszkodzić górnikom, to: |
a. Skarbnik
|
|
| 26 | Polskie górnictwo węglowe to nie tylko Górny Śląsk i Zagłębie Dąbrowskie. Kopalnia węgla kamiennego Bogdanka znajduje się: |
b. na Lubelszczyźnie
|
|
| 27 | Janosch to pseudonim autora kultowej powieści „Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny”, ukazującej codzienność małej śląskiej osady robotniczej. Tym pisarzem jest: |
b. Horst Eckert
|
|
| 28 | Trzy znajdujące się w Polsce obiekty związane z górnictwem trafiły na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Który pojawił się na niej najpóźniej, w 2019 r.? |
a. pradziejowe kopalnie krzemienia w Krzemionkach
|
|
| 29 | Mały, tradycyjny przedmiot wiszący dawniej przy futrynie drzwi kuchennych w górniczych domach nazywany był: |
c. żegnoczka
|
|
| 30 | Te kopalnie należą do najgłębszych w Polsce. W której z nich wydobywa się rudę miedzi z głębokości ponad 1200 m? |
c. kopalnia Rudna
|
|
| 31 | Przed rozpoczęciem pracy górnicy odbijają w specjalnych czytnikach elektroniczną kartę rejestrującą zjazd i wyjazd, czyli tzw. dyskietkę. Wcześniej wykorzystywano w tym celu: |
c. markę
|
|
| 32 | W procesie produkcyjnym miedzi pozyskuje się obecnie w Polsce m.in. kilka ton złota rocznie. Ile warta jest sztabka złota ważąca 12 kg? |
d. ok. 2 mln zł
|
|
| 33 | Na Górnym Śląsku pielgrzymowanie ma długą tradycję. W którym sanktuarium znajduje się obraz Matki Bożej Uśmiechniętej? |
d. w Pszowie
|
|
| 34 | Słynne katowickie osiedle górnicze z początku XX wieku, zachowane do dziś niemalże w całości, zostało uznane w 2011 r. za Pomnik Historii. Chodzi o: |
a. Nikiszowiec
|
|
| 35 | Na dachu gmachu głównego jednej ze szkół wyższych stoi rzeźba przedstawiająca świętą Barbarę. O którą uczelnię chodzi? |
c. Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie
|
|
| 36 | „Polterabend’ to zwyczaj praktykowany na Śląsku w przeddzień ślubu przed domem panny młodej. Polega on na: |
a. hałaśliwym tłuczeniu szkła i porcelany
|